Trong thế giới kinh dị vũ trụ của H.P. Lovecraft, nơi nhân loại chỉ là một hạt bụi vô nghĩa trước sự bao la và thờ ơ của vũ trụ, có một cái tên đứng trên tất cả, một thực thể mà ngay cả các vị thần hùng mạnh khác cũng phải khiếp sợ. Đó chính là Azathoth, "Vị Thần Mù Khờ Dại" (The Blind Idiot God), Đấng Sáng Thế trong cơn mơ và là thực thể tối thượng của mọi sự tồn tại.
1. Nguồn Gốc Của Vạn Vật - Hỗn Mang Nguyên Thủy
Trước khi có thời gian, trước khi có không gian, trước khi có bất kỳ vị thần nào, chỉ có Azathoth. Hắn là Outer God đầu tiên, là cội nguồn của vạn vật. Azathoth còn được biết đến với những danh xưng khác như "Bóng tối sâu thẳm" hay "Phân tử hỗn nguyên", tất cả đều ám chỉ một bản chất hỗn loạn, vô định hình và nguyên thủy.
Trong hệ thống phân cấp của vũ trụ Lovecraft, Azathoth không chỉ là vua của các vị thần, mà còn là cha đẻ của chúng. Các Outer Gods hùng mạnh khác như Yog-Sothoth (Chìa Khóa và Cánh Cổng) hay Shub-Niggurath (Con Dê Đen Của Rừng Sâu Với Hàng Ngàn Đứa Con) cũng chỉ là những sản phẩm được tạo ra từ Azathoth. Hắn là trung tâm, là nguồn cội của tất cả.
2. Giấc Mơ Mang Tên Thực Tại - Nỗi Kinh Hoàng Lớn Nhất
Đây chính là khái niệm kinh hoàng và cốt lõi nhất về Azathoth. Theo thần thoại, toàn bộ thực tại, tất cả các vũ trụ, thiên hà, sự sống và cả những vị thần khác, đều chỉ là một phần trong giấc mơ của Azathoth.
Hãy suy ngẫm về điều này: mọi suy nghĩ, mọi cảm xúc, mọi định luật vật lý, mọi niềm vui và nỗi buồn của bạn, tất cả đều chỉ là một chi tiết thoáng qua trong tâm trí vô thức của một thực thể đang ngủ say. Sự sáng tạo vĩ đại này không phải là một hành động có chủ đích, mà là một sản phẩm phụ, một sự vô tình được tạo ra khi Azathoth đang mơ. Chúng ta tồn tại không phải vì một kế hoạch thần thánh nào, mà vì một sự ngẫu nhiên của vũ trụ.
Điều này dẫn đến hai hệ quả kinh hoàng:
Nếu Azathoth thức giấc: Giấc mơ sẽ kết thúc. Toàn bộ thực tại, từ những hạt bụi nhỏ nhất đến những vị thần quyền năng nhất, sẽ đơn giản là tan biến, không phải bằng một vụ nổ lớn, mà bằng một sự im lặng tuyệt đối khi người mơ tỉnh giấc. Tất cả sẽ chấm dứt, chỉ còn lại Azathoth và khoảng không hỗn loạn mà hắn ngự trị.
Nếu Azathoth chết: Giấc mơ sẽ không bao giờ được tạo ra nữa. Sự tồn tại sẽ không có cơ hội thứ hai.
3. Quyền Năng Tối Thượng và Sự Bất Lực Của Vạn Vật
Azathoth là thực thể ở cấp độ tối thượng. Sức mạnh của hắn không thể đo đếm được vì hắn không hoạt động trong khuôn khổ của thực tại; hắn chính là người tạo ra khuôn khổ đó. Bất cứ ai hay bất cứ thứ gì muốn giết Azathoth đều phải là một thứ ở cùng đẳng cấp và mạnh hơn hắn. Vì không có gì như vậy tồn tại, nên ở mức tối thiểu, Azathoth là kẻ mạnh nhất, và ở mức tối thượng, hắn là cận toàn năng.
Ngoại hình của Azathoth là một thứ không thể mô tả. Nếu việc nhìn vào các Outer God khác có thể khiến con người phát điên, thì việc nhìn vào hình dạng thật của Azathoth sẽ khiến não bộ của bạn tan chảy ngay lập tức. Ý thức của sinh vật phàm trần không thể chịu đựng được sự tồn tại quá đỗi hỗn loạn và phi lý của hắn.
Chúng ta chỉ biết rằng, thân thể vật lý của Azathoth đang trôi nổi ở trung tâm của vũ trụ, trong một chiều không gian kín. Nơi đó không có ánh sáng, chỉ có một bản giao hưởng điên loạn và kinh hoàng được tạo ra bởi những vị thần cấp thấp hơn, với những tiếng sáo và tiếng trống vô hồn. Mục đích duy nhất của bản nhạc này là để ru ngủ Azathoth, để giữ cho giấc mơ – tức thực tại của chúng ta – được tiếp diễn.
4. Nyarlathotep - Sứ Giả Hỗn Loạn, Ý Chí Của Kẻ Vô Thức
Trong giấc ngủ sâu thẳm này, tâm trí của Azathoth gần như không hoạt động. Tuy nhiên, không có nghĩa là hắn hoàn toàn vô hại. Thỉnh thoảng, những suy nghĩ, những cơn ác mộng hiếm hoi của hắn lại rò rỉ ra ngoài. Và hiện thân cho những suy nghĩ đó chính là Nyarlathotep, "Sứ giả Hỗn Loạn".
Nyarlathotep là ý chí, là linh hồn và là sứ giả của Azathoth. Hắn là phần năng động duy nhất của một vị thần thụ động. Trong khi Azathoth ngủ say, Nyarlathotep đi khắp các vũ trụ, gieo rắc sự hỗn loạn, sự điên rồ và hủy diệt, không phải vì một kế hoạch vĩ đại nào, mà đơn giản vì đó là bản chất của những suy nghĩ hỗn loạn của đấng sáng tạo ra hắn.
Kết Luận: Nỗi Kinh Hoàng Của Sự Thờ Ơ
Azathoth là hiện thân tối cao của triết lý kinh dị vũ trụ. Mối đe dọa lớn nhất không đến từ một ác thần muốn hủy diệt chúng ta, mà đến từ một đấng sáng tạo thậm chí còn không biết đến sự tồn tại của chúng ta. Quyền năng của hắn là tuyệt đối, nhưng trí tuệ của hắn là con số không. Sự tồn tại của vạn vật chỉ là một giấc mơ mong manh, phụ thuộc hoàn toàn vào giấc ngủ của một vị thần khờ dại và mù lòa.