Cảnh Báo: Đốt Rác Thải Nhựa "Sinh" Ra Vi Nhựa Gây Hại Cho Sức Khỏe và Môi Trường
Những hạt nhựa siêu nhỏ này, thường có nguồn gốc từ bao bì thực phẩm và quần áo tổng hợp, có khả năng tích tụ âm thầm trong cơ thể theo thời gian. Nghiên cứu cho thấy chúng có thể gây ra tình trạng viêm nhiễm và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch nghiêm trọng.
Các hạt vi nhựa xâm nhập vào môi trường từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm:
1. Phân rã của rác thải nhựa:
Các sản phẩm nhựa lớn hơn như chai nhựa, túi nilon, đồ gia dụng bằng nhựa khi bị thải ra môi trường sẽ trải qua quá trình phân hủy vật lý và hóa học do tác động của ánh sáng mặt trời, nhiệt độ, gió, sóng biển và các yếu tố tự nhiên khác. Quá trình này làm chúng vỡ thành các mảnh nhỏ hơn và cuối cùng tạo thành các hạt vi nhựa.
Đây được xem là một trong những nguồn phát thải vi nhựa lớn nhất ra môi trường.
2. Mài mòn và hao tổn từ các sản phẩm nhựa:
Lốp xe: Quá trình di chuyển của xe làm mài mòn lốp, giải phóng các hạt vi nhựa vào không khí và đất. Nước mưa có thể cuốn trôi chúng vào hệ thống thoát nước và sau đó ra sông, suối, biển.
Vải sợi tổng hợp: Quần áo làm từ sợi tổng hợp như polyester, nylon, acrylic giải phóng các sợi vi nhựa trong quá trình giặt. Các hạt này theo nước thải đi vào môi trường. Máy sấy quần áo cũng là một nguồn phát thải bụi nhựa lớn.
Sơn: Sơn, đặc biệt là sơn công nghiệp và sơn tàu thuyền, có thể là một nguồn đáng kể phát thải vi nhựa ra đại dương và nguồn nước khi bị bong tróc và phân hủy.
Đồ dùng nhựa: Các đồ dùng nhựa hàng ngày trong quá trình sử dụng bị cọ xát, vỡ vụn cũng có thể tạo ra vi nhựa.
3. Các sản phẩm chứa vi nhựa được sản xuất có chủ đích (vi nhựa sơ cấp):
Mỹ phẩm và sản phẩm chăm sóc cá nhân: Một số sản phẩm như kem tẩy tế bào chết, sữa rửa mặt, kem đánh răng trước đây có chứa các hạt vi nhựa (microbeads) để tăng hiệu quả làm sạch hoặc tẩy tế bào chết. Các hạt này sau khi sử dụng sẽ theo đường nước thải ra môi trường. Hiện nay, nhiều quốc gia đã cấm sử dụng microbeads trong mỹ phẩm.
Hạt nhựa trong công nghiệp: Vi nhựa được sử dụng trong một số quy trình công nghiệp như phun cát, sản xuất nhựa, cũng có thể rò rỉ ra môi trường.
4. Đốt Rác Thải Nhựa
Đặc biệt là việc đốt rác thải nhựa gây ô nhiễm nặng, là một nguồn phát thải các hạt vi nhựa độc hại vào môi trường. Quá trình đốt cháy không hoàn toàn các vật liệu nhựa sẽ tạo ra muội than và các hạt tro chứa các polyme nhựa đã bị nhiệt phân một phần, tức là các mảnh nhựa cực nhỏ - chính là vi nhựa.
Dưới đây là những lý do tại sao đốt rác tạo ra vi nhựa độc hại:
Đốt cháy không hoàn toàn: Các lò đốt rác, đặc biệt là các lò đốt tự phát hoặc không được kiểm soát, thường không đạt được nhiệt độ và điều kiện đốt cháy tối ưu. Điều này dẫn đến việc các polyme nhựa không bị phân hủy hoàn toàn thành khí CO2 và hơi nước, mà bị bẻ gãy thành các phân tử nhỏ hơn, bao gồm cả các hạt vi nhựa.
Phát tán vào không khí: Các hạt vi nhựa này rất nhẹ và dễ dàng bị cuốn theo khói bụi và khí thải từ quá trình đốt cháy, phát tán rộng rãi vào không khí. Chúng có thể di chuyển xa và lắng đọng trên đất, nước và thậm chí xâm nhập vào hệ hô hấp của con người và động vật.
Tạo ra các chất độc hại khác: Bên cạnh vi nhựa, việc đốt rác thải nhựa còn giải phóng nhiều chất độc hại khác vào không khí như dioxin, furan, các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOCs), và các kim loại nặng. Các chất này có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng và ô nhiễm môi trường.
Tro và xỉ chứa vi nhựa: Phần tro và xỉ còn lại sau quá trình đốt rác cũng có thể chứa một lượng đáng kể các hạt vi nhựa và các chất độc hại khác. Nếu không được xử lý đúng cách, chúng có thể tiếp tục phát tán vi nhựa vào đất và nước.
Mức độ độc hại của vi nhựa từ đốt rác:
Vi nhựa từ đốt rác có thể mang theo các chất phụ gia độc hại có trong nhựa ban đầu (như chất làm mềm dẻo, chất ổn định màu) và các chất độc hại được tạo ra trong quá trình đốt cháy bám trên bề mặt của chúng. Khi xâm nhập vào cơ thể, chúng có thể gây ra các tác động tiêu cực như:
5. Các Nguồn khác:
Bụi đô thị: Bụi trong các khu đô thị có thể chứa các hạt vi nhựa từ nhiều nguồn khác nhau như lốp xe, vật liệu xây dựng, và các sản phẩm nhựa bị phân hủy.
Nông nghiệp: Màng phủ nông nghiệp bằng nhựa bị phân hủy, các sản phẩm nhựa dùng trong nông nghiệp cũng có thể góp phần tạo ra vi nhựa trong đất.
Nước thải: Nước thải sinh hoạt và công nghiệp chứa vi nhựa từ nhiều nguồn khác nhau và là một con đường quan trọng để vi nhựa xâm nhập vào môi trường nước.
==> Qua đó cho thấy, nguyên nhân sinh ra các hạt vi nhựa trong môi trường rất đa dạng, phần lớn liên quan đến việc sản xuất, sử dụng và thải bỏ các sản phẩm nhựa của con người. Việc giảm thiểu lượng rác thải nhựa và tìm kiếm các giải pháp thay thế thân thiện với môi trường là rất quan trọng để ngăn chặn sự gia tăng ô nhiễm vi nhựa.
Mối nguy hiểm từ Vi nhựa
- Viêm nhiễm: Các hạt vi nhựa có thể gây kích ứng và viêm nhiễm tại các mô và cơ quan trong cơ thể.
- Tổn thương tế bào: Chúng có thể xâm nhập vào tế bào và gây tổn thương.
- Gây độc: Các chất độc hại bám trên bề mặt vi nhựa có thể được giải phóng vào cơ thể.
- Ảnh hưởng đến hệ hô hấp: Hít phải vi nhựa trong không khí có thể gây ra các vấn đề về hô hấp.
Cách phòng tránh tại nhà:
Vẫn có những biện pháp đơn giản mà chúng ta có thể thực hiện để bảo vệ sức khỏe bản thân. Đó là ưu tiên sử dụng đồ đựng thực phẩm bằng thủy tinh hoặc thép không gỉ, tránh hâm nóng thức ăn bằng hộp nhựa trong lò vi sóng, và tăng cường tiêu thụ thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như các loại quả mọng, rau lá xanh và nghệ, nguồn nước sinh hoạt phải được lọc sạch.
Bên cạnh đó, việc duy trì vận động hàng ngày, thực hành hít thở sâu và chánh niệm cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ sức khỏe tim mạch. Mỗi thay đổi nhỏ trong lối sống đều có thể tạo ra những tác động tích cực lớn. Một cuộc sống toàn diện đòi hỏi chúng ta phải chú trọng đến những gì mình đưa vào cơ thể và cả cách chúng ta sống.
Comments[ 0 ]
Post a Comment