BlogTheanh (31/8/2025): Hãy quên đi những hóa thạch xương đơn lẻ. Các nhà cổ sinh vật học tại tây bắc Trung Quốc vừa công bố một khám phá chấn động có thể viết lại toàn bộ những gì chúng ta biết về cuộc đời của thằn lằn bay (pterosaur) loài bò sát biết bay đã thống trị bầu trời trong Kỷ Phấn Trắng. Họ đã khai quật được một "vườn trẻ" thời tiền sử: một kho trứng khổng lồ, nguyên vẹn, hé lộ những bí mật sâu kín nhất về sự sinh sản và những ngày đầu đời của chúng.
Một Kho Báu Vô Giá: Hơn 200 Quả Trứng và Những Phôi Thai Hoàn Hảo
Đây là một phát hiện có quy mô chưa từng có. Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy ít nhất 215 quả trứng, và ước tính có thể lên tới 300 quả, tất cả đều được bảo quản trong một khối đá duy nhất. Con số này vượt xa tất cả các phát hiện trứng thằn lằn bay trước đó cộng lại, vốn chỉ đếm trên đầu ngón tay.
Nhưng điều đáng kinh ngạc hơn cả không nằm ở số lượng. Bên trong kho báu này, có ít nhất 16 quả trứng chứa phôi thai được bảo quản chi tiết đến mức kinh ngạc. Lần đầu tiên, các nhà khoa học có thể nhìn thấy rõ ràng bộ xương mỏng manh, hộp sọ tí hon và thậm chí cả cấu trúc đôi cánh non nớt của những con thằn lằn bay sơ sinh. Đây được xem là "Hòn đá Rosetta" giúp giải mã vòng đời của chúng.
Sự tập trung của một lượng lớn trứng ở cùng một nơi cho thấy một hành vi xã hội phức tạp. Rất có thể, loài thằn lằn bay này đã làm tổ theo bầy đàn, tương tự như các loài chim biển hiện đại. Chúng có thể đã quay trở lại cùng một địa điểm qua nhiều thế hệ để đẻ trứng, tạo ra một khu vực làm tổ an toàn và nhộn nhịp.
Những Bí Mật Hé Lộ Từ Bên Trong Vỏ Trứng: Sinh Ra Để Bay?
Phân tích các phôi thai đã mang lại một khám phá gây sốc, thách thức mọi giả thuyết trước đây.
Phát hiện đáng kinh ngạc nhất chính là một số phôi thai đã có bộ xương cánh phát triển gần như hoàn chỉnh ngay khi còn trong trứng. Các xương chi trước, vốn sẽ nâng đỡ màng cánh, đã phát triển rất tốt. Điều này hoàn toàn trái ngược với nhiều loài chim và bò sát hiện đại, vốn sinh ra rất yếu ớt và cần sự chăm sóc của bố mẹ trong thời gian dài.
Khám phá này cho thấy thằn lằn bay con thuộc loại "precocial", tức là phát triển sớm. Chúng có thể đã có khả năng đi lại, tự kiếm ăn, và thậm chí là bay lượn ở mức độ hạn chế ngay sau khi chui ra khỏi vỏ trứng. Thay vì được bố mẹ chăm bẵm, những con non này có thể đã phải tự mình đối mặt với một thế giới đầy rẫy khủng long ngay từ ngày đầu tiên.
Viết Lại Sách Giáo Khoa
Trước đây, sự hiểu biết của chúng ta về cuộc sống của thằn lằn bay chủ yếu dựa vào các bộ xương của những con trưởng thành. Sự sinh sản và phát triển của chúng là một hộp đen bí ẩn. Khám phá này không chỉ bổ sung thêm dữ liệu; nó đang viết lại những chương sách giáo khoa về loài bò sát bay mang tính biểu tượng này.
Các nhà khoa học tin rằng vẫn còn nhiều phôi thai khác đang ẩn mình trong khối đá chờ được phân tích. Mỗi phôi thai mới sẽ là một mảnh ghép, giúp dựng nên một bức tranh hoàn chỉnh về cách loài vật này sinh sản, lớn lên và chinh phục bầu trời.
Từ chỗ chỉ là những bộ xương câm lặng, giờ đây, qua những quả trứng mỏng manh này, chúng ta cuối cùng cũng nghe được câu chuyện về sự ra đời và những ngày đầu tiên của những chúa tể bầu trời thời tiền sử.
Thế Anh
