Blogtheanh (05/7/2025): Một cuộc cách mạng trong y học cấp cứu có thể sắp bắt đầu từ phòng thí nghiệm của Đại học Y Nara, Nhật Bản. Các nhà khoa học, dưới sự dẫn dắt của Giáo sư Hiromi Sakai, đã chính thức bắt đầu giai đoạn thử nghiệm lâm sàng trên người cho một loại máu nhân tạo vạn năng, hứa hẹn sẽ thay đổi hoàn toàn cách chúng ta thực hiện truyền máu trong các tình huống khẩn cấp.
Đột Phá Từ Máu Hiến Tặng Hết Hạn
Cốt lõi của phát minh này là một chất mang oxy dựa trên hemoglobin—protein trong tế bào hồng cầu có nhiệm vụ vận chuyển oxy. Điểm đặc biệt là hemoglobin này được chiết xuất từ nguồn máu hiến tặng đã hết hạn sử dụng, một giải pháp vừa nhân văn vừa giải quyết được vấn đề lãng phí trong các ngân hàng máu.
Để khắc phục các vấn đề về độc tính và phản ứng phụ của hemoglobin tự do, nhóm của Giáo sư Sakai đã phát triển thành công một "vỏ bảo vệ" siêu nhỏ để bao bọc các phân tử này lại. Kết quả là tạo ra các "tế bào hồng cầu nhân tạo" có thể thực hiện chức năng vận chuyển oxy một cách an toàn.
Ưu Điểm Vượt Trội: Phá Vỡ Mọi Rào Cản
Sản phẩm máu nhân tạo này sở hữu những đặc tính ưu việt có thể giải quyết những thách thức lớn nhất của việc truyền máu hiện nay:
Không Có Nhóm Máu: Đây là ưu điểm mang tính cách mạng nhất. Loại máu này không chứa kháng nguyên trên bề mặt nên không có nhóm máu (A, B, AB, O). Nó có thể được truyền cho bất kỳ bệnh nhân nào mà không cần xét nghiệm tương thích, loại bỏ hoàn toàn nguy cơ sốc phản vệ do truyền nhầm nhóm máu và tiết kiệm "thời gian vàng" trong cấp cứu.
Thời Hạn Sử Dụng Dài và Bảo Quản Dễ Dàng: Trong khi máu người chỉ có thể được bảo quản khoảng 42 ngày trong điều kiện lạnh nghiêm ngặt, máu nhân tạo của Nhật Bản có thể được lưu trữ ở nhiệt độ phòng lên đến hai năm hoặc thậm chí lâu hơn nếu được làm lạnh. Điều này tạo ra một lợi thế hậu cần khổng lồ.
An Toàn và Sẵn Sàng Sử Dụng: Vì được sản xuất trong môi trường được kiểm soát, loại máu này hoàn toàn không có nguy cơ lây nhiễm virus như HIV hay viêm gan, một rủi ro luôn tiềm ẩn với máu hiến tặng.
Lộ Trình Tới Hiện Thực
Sau các thử nghiệm quy mô nhỏ thành công vào năm 2022 không cho thấy tác dụng phụ nghiêm trọng, dự án đã bước vào một giai đoạn quan trọng. Vào tháng 3 năm 2025, các thử nghiệm an toàn lâm sàng đã bắt đầu trên 16 tình nguyện viên khỏe mạnh. Họ sẽ nhận các liều từ 100-400 mL máu nhân tạo để các nhà khoa học đánh giá độ an toàn và hiệu quả sơ bộ trên cơ thể người.
Nhật Bản hy vọng có thể hoàn tất tất cả các giai đoạn thử nghiệm lâm sàng và đưa sản phẩm mang tính đột phá này vào sử dụng trong thực tế vào khoảng năm 2030.
- Viết Lại Tương Lai Của Y Học Cấp Cứu
- Nếu thành công, loại máu này sẽ là cứu cánh trong vô số tình huống:
- Vùng thiên tai: Tại các nơi xảy ra động đất, sóng thần, nơi nguồn điện và thiết bị y tế bị phá hủy.
- Chiến trường: Cung cấp khả năng truyền máu ngay lập-tức để cứu sống thương binh.
Vùng sâu vùng xa: Các trung tâm y tế và xe cứu thương ở những nơi hẻo lánh có thể dự trữ máu mà không cần tủ lạnh chuyên dụng.
Thế giới đang nín thở theo dõi từng bước tiến của các nhà khoa học Nhật Bản, hy vọng rằng từ phòng thí nghiệm ở Nara, một giải pháp mang tính cách mạng sẽ sớm ra đời, viết lại tương lai của ngành y học cấp cứu và cứu sống vô số sinh mạng.