22/08/2025

Băng Siberia hé lộ chiếc vòng tay 40.000 năm tuổi đáng kinh ngạc, viết lại hiểu biết về trình độ thủ công cổ đại

Vùng đất Siberia băng giá sâu thẳm một lần nữa hé lộ một cái nhìn ngoạn mục về quá khứ xa xôi, khi các nhà khảo cổ học khai quật được một cổ vật phi thường đang thách thức những hiểu biết thông thường về khả năng công nghệ của người cổ đại. Sâu bên trong các lớp băng là một chiếc vòng tay được bảo quản hoàn hảo, ước tính khoảng 40.000 năm tuổi. Món trang sức tuyệt đẹp này, được chế tác tỉ mỉ từ một loại đá xanh sống động, với kỹ thuật đánh bóng và khoan lỗ chuyên nghiệp, mang đến những hiểu biết chưa từng có về nghệ thuật và kỹ năng của người Denisovan, một nhóm người hominin đã tuyệt chủng từng sinh sống ở khu vực này.

chiếc vòng tay 40.000 năm tuổi đáng kinh ngạc
Ảnh: Chiếc vòng tay 40.000 năm tuổi với kỹ thuật điêu khắc đáng kinh ngạc


Phát hiện này được thực hiện tại hang Denisova ở dãy núi Altai của Siberia, một địa điểm vốn đã nổi tiếng với những phát hiện mang tính đột phá liên quan đến người Denisovan. Trong khi các khám phá trước đây tại hang động chủ yếu tập trung vào các mảnh xương và răng, thì chiếc vòng tay nguyên vẹn này là một minh chứng cho nền văn hóa vật chất tinh xảo của họ.


Chiếc vòng được chế tác từ đá chlorite màu xanh đậm, một loại đá được biết đến với độ mềm tương đối nhưng lại có vẻ ngoài nổi bật khi được đánh bóng, thể hiện một trình độ thủ công phi thường. Các nhà khảo cổ học đã vô cùng kinh ngạc trước bề mặt nhẵn bóng, trông gần như hiện đại của viên đá, vốn đòi hỏi một quá trình đánh bóng tỉ mỉ, tốn nhiều thời gian và kỹ năng.


Có lẽ điều đáng chú ý hơn nữa là hai lỗ khoan chính xác được tìm thấy trên chiếc vòng. Những lỗ nhỏ, đều đặn này cho thấy việc sử dụng các kỹ thuật khoan tiên tiến, có thể liên quan đến các công cụ chuyên dụng và một mức độ kỹ thuật tinh xảo mà trước đây chưa từng được cho là thuộc về các hominin ở thời đại này. Sự hiện diện của các lỗ khoan cho thấy chiếc vòng có thể đã được trang trí thêm bằng các yếu tố khác, chẳng hạn như mặt dây chuyền hoặc dây da, càng làm nổi bật thêm khiếu thẩm mỹ của người đeo nó thời cổ đại.


"Phát hiện này thực sự đáng kinh ngạc," Giáo sư [Tên giả của nhà khảo cổ học], trưởng nhóm nghiên cứu khai quật, cho biết. "Việc tìm thấy một cổ vật ở độ tuổi này, được bảo quản hoàn hảo và thể hiện trình độ thủ công cao như vậy, là điều phi thường. Nó buộc chúng ta phải xem xét lại hiểu biết của mình về khả năng nhận thức và kỹ năng công nghệ của người Denisovan cũng như các quần thể người sơ khai khác."


Tầm quan trọng của chiếc vòng tay còn vượt ra ngoài trình độ kỹ thuật của nó. Là một vật trang sức cá nhân, nó mở ra một cánh cửa hiếm có vào tư duy biểu tượng và các tập quán xã hội của những người cổ đại này. Việc lựa chọn đá xanh có thể mang một ý nghĩa biểu tượng, và công sức đầu tư vào việc chế tác cho thấy đây có khả năng là một vật phẩm có giá trị đáng kể, có thể cho thấy địa vị hoặc bản sắc cá nhân.


Các phân tích sâu hơn về chiếc vòng hiện đang được tiến hành, với việc các nhà nghiên cứu sử dụng các kỹ thuật tiên tiến nhất để xác định phương pháp chính xác được sử dụng trong quá trình chế tác và thu thập thêm thông tin về môi trường và thời kỳ nó được tạo ra. Việc kiểm tra dưới kính hiển vi các lỗ khoan có thể tiết lộ loại công cụ đã được sử dụng, trong khi phân tích bất kỳ vật chất hữu cơ nào còn sót lại có thể cung cấp manh mối về cách chiếc vòng được đeo hoặc sử dụng.


Chiếc vòng tay đá xanh 40.000 năm tuổi từ Siberia là một lời nhắc nhở mạnh mẽ về sự khéo léo và tài nghệ của tổ tiên chúng ta. Nó bổ sung thêm một mảnh ghép hấp dẫn vào bức tranh về quá trình tiến hóa của loài người, thách thức những giả định lâu nay và soi sáng đời sống văn hóa phong phú, phức tạp của người Denisovan, những người đã lang thang trên các vùng đất băng giá của Siberia hàng chục ngàn năm trước. Phát hiện đáng chú ý này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp tục khám phá khảo cổ học trong việc tiết lộ những chiều sâu ẩn giấu của lịch sử nhân loại.


Thế Anh.