BlogTheanh (30/8/2025): Năm 1984, đạo diễn James Cameron đã gieo vào tâm trí khán giả toàn cầu một cơn ác mộng về công nghệ: một mạng lưới phòng thủ trí tuệ nhân tạo tên là Skynet trở nên tự ý thức, coi con người là mối đe dọa và kích hoạt một cuộc chiến tranh hạt nhân tận thế. Những cỗ máy giết người không cảm xúc, những Kẻ Hủy Diệt, được gửi đi để săn lùng những người sống sót. Đó từng là một câu chuyện khoa học viễn tưởng hấp dẫn. Bốn mươi năm sau, chính "nhà tiên tri" bất đắc dĩ đó đang gióng lên hồi chuông cảnh báo rằng cơn ác mộng ông tạo ra đang dần bước ra khỏi màn bạc để đi vào đời thực.
Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với CTV News, James Cameron đã chỉ ra những điểm tương đồng đáng lo ngại giữa thế giới thực tại và tương lai đen tối mà ông đã tưởng tượng. "Tôi đã cảnh báo các vị vào năm 1984, và các vị đã không lắng nghe," ông nói với một giọng điệu nửa đùa nửa thật nhưng đầy ẩn ý.
Từ Màn Bạc Đến Chiến Trường: Skynet Đang Hình Thành?
Cameron khẳng định rằng vũ khí điều khiển bằng AI không còn là chuyện của tương lai xa xôi. Ông chỉ ra ba yếu tố đáng báo động đang hiện hữu ngay hôm nay:
Sự trỗi dậy của máy bay không người lái tự động: Những cỗ máy này có khả năng lựa chọn và tấn công mục tiêu mà không cần sự can thiệp trực tiếp của con người. Đây chính là hiện thân sơ khai của những Kẻ Hủy Diệt trên chiến trường.
Hệ thống thu thập dữ liệu khổng lồ: Các quốc gia đang xây dựng những hệ thống giám sát và thu thập dữ liệu trên quy mô toàn cầu, tương tự như cách Skynet kiểm soát thông tin.
Khoảng trống chết người về luật lệ: Hiện tại, không có quy tắc hay quy định quốc tế rõ ràng nào để kiểm soát cuộc chạy đua vũ trang AI. "Chúng ta đang bước vào một lĩnh vực cực kỳ nguy hiểm mà không có lan can bảo vệ," Cameron nhấn mạnh.
Mối lo ngại của ông không phải là không có cơ sở. Một báo cáo năm 2023 của Liên Hợp Quốc đã xác nhận rằng có ít nhất chín quốc gia đang tích cực phát triển các Hệ thống vũ khí sát thương tự động (LAWS) – một thuật ngữ chính thức cho cái mà nhiều người gọi là "robot sát thủ". Đáng sợ hơn, một số loại máy bay không người lái được điều khiển bằng AI đã được báo cáo sử dụng trong các khu vực xung đột, tự mình "quyết định" tấn công mục tiêu.
Đối với Cameron, đây chính là lằn ranh đỏ đã bị vượt qua. "Khoảnh khắc mà cỗ máy quyết định ai sống, ai chết, đó là lúc chúng ta mất kiểm soát," ông cảnh báo. "Chúng ta có thể đang chế tạo những công cụ hủy diệt chính mình."
Hai Gương Mặt Của AI: Công Cụ Sáng Tạo và Vũ Khí Hủy Diệt
Tuy nhiên, trong khi Cameron cực kỳ lo lắng về vai trò của AI trong chiến tranh, ông lại tỏ ra bình tĩnh hơn nhiều khi nói về tác động của nó đối với ngành công nghiệp điện ảnh. Ông thừa nhận AI đã trở thành một công cụ hữu ích trong việc biên tập, tạo hiệu ứng hình ảnh và lập kế hoạch sản xuất phức tạp. Nhưng ông khẳng định, bản chất của việc kể chuyện vẫn nằm ngoài tầm với của máy móc.
"Một AI có thể phân tích cấu trúc của 1.000 bộ phim và tạo ra một kịch bản có cấu trúc hoàn hảo. Nhưng nó có thể tạo ra một nhân vật khiến bạn khóc không? Tôi không nghĩ vậy," ông giải thích. "Nó có thể sao chép cấu trúc, nhưng không thể sao chép tâm hồn. Sự sáng tạo đích thực đến từ trải nghiệm, từ nỗi đau, từ tình yêu và sự mất mát của con người."
Cameron hài hước kết luận rằng công việc của ông ở Hollywood vẫn an toàn "cho đến khi một cỗ máy viết được kịch bản hay đến mức giành giải Oscar".
Nụ cười đó nhanh chóng biến mất khi cuộc trò chuyện quay trở lại với chiến trường. Lời cảnh báo của ông trở nên nghiêm túc hơn bao giờ hết. Ranh giới giữa nghệ thuật và thực tại, giữa bộ phim kinh dị mà ông đạo diễn và thế giới mà chúng ta đang sống, chưa bao giờ mỏng manh đến thế. Và người đã kiến tạo nên cơn ác mộng ấy giờ đây đang cầu xin chúng ta hãy tỉnh giấc trước khi quá muộn.
Thế Anh.
