 |
| Ảnh: minh họa Ophthalmosaurus |
Ophthalmosaurus là một chi ngư long (ichthyosaur) từng tung hoành khắp các đại dương hơn 160 triệu năm trước. Tên của nó có nghĩa là "thằn lằn mắt". Nhưng điều gì đã khiến các nhà cổ sinh vật học phải đặt cho nó một cái tên nhấn mạnh vào đôi mắt đến vậy?
Câu trả lời sẽ khiến bạn phải kinh ngạc: đó là vì Ophthalmosaurus sở hữu một cặp mắt thuộc hàng "khủng bố" nhất trong lịch sử tự nhiên!
Nhà Vô Địch Thị Lực Của Thế Giới Tự Nhiên
Hãy làm một phép so sánh đơn giản để thấy sự phi thường của sinh vật này. Dù chỉ có chiều dài cơ thể khoảng 5 mét – khá khiêm tốn so với những gã khổng lồ của đại dương hiện đại – Ophthalmosaurus lại sở hữu đôi mắt với đường kính lên tới 22-23 cm.
Con số này có ý nghĩa gì?
Nó lớn hơn cả mắt của cá voi xanh (đường kính khoảng 15 cm), loài động vật lớn nhất hành tinh.
Nó chỉ nhỏ hơn một chút so với mắt của mực khổng lồ (trung bình 27 cm, cá thể kỷ lục có thể tới 40 cm).
Hãy tưởng tượng một sinh vật chỉ dài bằng hai chiếc xe hơi ghép lại nhưng lại có đôi mắt to như hai quả bóng chuyền!
Cuộc Đua Tỷ Lệ: Ai Mới Là "Vua Mắt To"?
Trong thế giới ngư long, Ophthalmosaurus có một người họ hàng cũng sở hữu đôi mắt khổng lồ là Temnodontosaurus. Với đường kính mắt kỷ lục lên đến 26,4 cm, Temnodontosaurus có thể sánh ngang với mực khổng lồ.
 |
| Ảnh hóa thạch của một con Ophthalmosaurus |
Tuy nhiên, Temnodontosaurus lại là một kẻ khổng lồ thực sự với chiều dài cơ thể lên tới 12 mét. Vì vậy, nếu xét về tỷ lệ giữa kích thước mắt so với toàn bộ cơ thể, Ophthalmosaurus mới chính là nhà vô địch "vô đối", không có đối thủ!
"Đôi Mắt Thần" - Vũ Khí Sinh Tồn Tối Thượng
Vậy tại sao những loài ngư long này lại cần một đôi mắt ngoại cỡ đến vậy? Đây không phải là một sự "trang trí" của tự nhiên, mà là một công cụ sinh tồn cực kỳ quan trọng.
Các nhà khoa học tin rằng, đôi mắt khổng lồ hoạt động như một chiếc máy ảnh siêu nhạy, giúp chúng thu nhận được những tia sáng yếu ớt nhất trong môi trường biển sâu, nơi ánh sáng mặt trời gần như không thể xuyên tới. Nhờ vậy, Ophthalmosaurus có thể dễ dàng săn lùng những con mồi ưa thích như mực và cá nhỏ vào ban đêm hoặc ở độ sâu hàng trăm mét.
Đặc biệt hơn, mắt của chúng còn được gia cố bằng một cấu trúc độc đáo gọi là vòng củng mạc (sclerotic ring). Đây là một vòng xương bao quanh nhãn cầu, có tác dụng như một lớp "áo giáp", giúp bảo vệ và giữ cho mắt không bị biến dạng dưới áp suất nước khủng khiếp của đại dương sâu thẳm.
Từ một từ vựng tiếng Anh, chúng ta đã khám phá ra cả một câu chuyện kỳ thú về sự tiến hóa. Ophthalmosaurus chính là minh chứng hoàn hảo cho thấy thiên nhiên luôn tạo ra những thiết kế đáng kinh ngạc để sinh vật có thể chinh phục những môi trường sống khắc nghiệt nhất.
