24/08/2025

8 Sự Thật Kỳ Thú Về Đôi Mắt Có Thể Bạn Chưa Biết

Đôi mắt được mệnh danh là "cửa sổ tâm hồn", nhưng chúng còn là một cơ quan sinh học vô cùng phức tạp và ẩn chứa nhiều điều đáng kinh ngạc. Dưới đây là 8 sự thật thú vị về đôi mắt, được bổ sung chi tiết để bạn có thể khám phá sâu hơn về bộ phận đáng giá này.

1. Tất cả người mắt xanh đều có chung một tổ tiên

Đây là một sự thật gây kinh ngạc được cộng đồng khoa học xác nhận. Ban đầu, tất cả con người đều có mắt màu nâu. Tuy nhiên, khoảng 6.000 đến 10.000 năm trước, một đột biến gen duy nhất đã xảy ra ở một người sống gần khu vực Biển Đen. Đột biến này ảnh hưởng đến gen HERC2, hoạt động như một "công tắc" làm giảm sản xuất melanin (sắc tố nâu) trong mống mắt. Lượng melanin thấp này khiến ánh sáng tán xạ theo cách tạo ra màu xanh lam. Điều này có nghĩa là mọi người mắt xanh trên hành tinh ngày nay đều có thể truy tìm dấu vết di truyền của họ về cùng một cá thể duy nhất.

2. Kính nhìn ban đêm có màu xanh vì mắt người nhạy cảm nhất với màu này

Lý do kính nhìn ban đêm hiển thị hình ảnh màu xanh lá không phải là ngẫu nhiên. Mắt người có thể phân biệt được nhiều sắc thái của màu xanh lá cây hơn bất kỳ màu nào khác. Trong điều kiện ánh sáng yếu, việc hiển thị hình ảnh khuếch đại bằng màu xanh lá giúp người dùng nhận biết được nhiều chi tiết và chiều sâu hơn, giảm mỏi mắt và tăng hiệu quả quan sát so với việc hiển thị hình ảnh đen trắng hoặc các màu khác.

3. Mắt là một trong những bộ phận mau lành nhất cơ thể

Giác mạc (lớp màng trong suốt ngoài cùng của mắt) là một trong số ít các bộ phận trong cơ thể không có mạch máu. Nó nhận oxy trực tiếp từ không khí. Cấu trúc đặc biệt này, cùng với nguồn cung cấp tế bào gốc dồi dào, cho phép nó tự sửa chữa cực kỳ nhanh chóng. Với sự chăm sóc y tế thích hợp để tránh nhiễm trùng, một vết xước giác mạc thông thường có thể lành lại chỉ trong vòng 24 đến 48 giờ.


4. Trẻ sơ sinh khóc mà không có nước mắt

Trẻ sơ sinh chắc chắn biết cách tạo ra tiếng khóc để thu hút sự chú ý, nhưng trong những tuần đầu đời, chúng khóc "khô". Lý do là vì các ống dẫn nước mắt của bé chưa phát triển hoàn chỉnh. Bé chỉ sản xuất đủ nước mắt để giữ ẩm cho mắt, chứ chưa đủ để chảy thành giọt. Nước mắt thực sự chỉ bắt đầu xuất hiện khi bé được khoảng 4 đến 13 tuần tuổi.

5. Một số người có hai màu mắt khác nhau - Dị sắc tố


Tình trạng một người có hai màu mắt khác nhau (ví dụ một bên xanh, một bên nâu) hoặc có nhiều màu trong cùng một mống mắt được gọi là dị sắc tố mống mắt (heterochromia). Đây là một tình trạng hiếm gặp, thường là do di truyền hoặc xảy ra do một đột biến trong quá trình phát triển phôi thai. Nó cũng có thể là kết quả của một số bệnh lý hoặc chấn thương mắt. Dị sắc tố không ảnh hưởng đến thị lực và thường được xem là một đặc điểm ngoại hình độc đáo.

6. Đôi mắt gần như không phát triển về kích thước từ khi sinh ra

Khi bạn chào đời, nhãn cầu của bạn đã có kích thước xấp xỉ 65% so với kích thước của một người trưởng thành. Trong khi các cơ quan khác phát triển vượt bậc, đôi mắt chỉ phát triển thêm khoảng 35% trong suốt cuộc đời. Đây là lý do tại sao đôi mắt của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ trông có vẻ to và đáng yêu so với phần còn lại của khuôn mặt.


7. Thị giác là giác quan chi phối ký ức

Bộ não của con người là một cỗ máy xử lý hình ảnh. Ước tính có khoảng 80% những gì chúng ta học hỏi và ghi nhớ đến từ những gì chúng ta nhìn thấy. Các vùng xử lý thị giác chiếm một phần rất lớn trong não bộ, và mối liên kết giữa thị giác và việc hình thành ký ức dài hạn là vô cùng chặt chẽ. Đây là lý do tại sao hình ảnh, biểu đồ và video lại là công cụ học tập hiệu quả đến vậy.


8. Đôi mắt là cơ quan phức tạp thứ hai, chỉ sau bộ não




Với hơn 2 triệu bộ phận hoạt động, đôi mắt là một kiệt tác của kỹ thuật sinh học. Mỗi con mắt chứa khoảng 107 triệu tế bào nhạy sáng. Nó có thể xử lý 36.000 bit thông tin mỗi giờ và có thể phân biệt được khoảng 10 triệu màu sắc khác nhau. Sự phức tạp trong việc kết nối và truyền tín hiệu từ mắt đến não để tạo ra hình ảnh mà chúng ta cảm nhận được là một quá trình phi thường, chỉ đứng sau sự phức tạp của chính bộ não.