Khi đặt một người tay không bên cạnh một con hổ hay một con gấu, chúng ta trông thật yếu đuối và mỏng manh. Chúng ta không có móng vuốt sắc nhọn, không có răng nanh để xé thịt, không có lớp da dày hay bộ giáp tự nhiên. Một người bình thường sẽ không thể tồn tại quá một ngày trong thế giới hoang dã nếu không có sự trợ giúp.
Nhưng đó chính là vì chúng ta đang đặt ra một phép so sánh không công bằng. Chúng ta đã tiến hóa theo một con đường hoàn toàn khác.
1. "Vũ Khí" Của Chúng Ta Không Phải Là Móng Vuốt Hay Răng Nanh
Quá trình tiến hóa luôn ưu tiên sự hiệu quả. Đối với một con sư tử, hiệu quả có nghĩa là một bộ hàm khỏe và móng vuốt sắc bén. Đối với một con đại bàng, đó là đôi cánh và thị lực tinh anh. Còn đối với con người, vũ khí tối thượng của chúng ta chính là bộ não.
Như bạn đã nói rất hay:
"Bẻ răng nanh của một con rắn độc và nó sẽ chết vì đói. Hãy bẻ đôi cánh của một con đại bàng và nó khó có thể là một kẻ săn mồi vĩ đại. Lấy một cái vòi khỏi một con voi và nó sẽ không tồn tại được một tuần."
Tước đi công cụ và vũ khí của con người cũng chính là làm điều tương tự. Bắt một con người chiến đấu tay không với một con gấu cũng phi lý như việc yêu cầu một con sư tử phải giải một bài toán. Mỗi loài chiến đấu bằng thế mạnh tiến hóa của riêng mình.
2. Cơ Thể Chúng Ta Tiến Hóa Để Hỗ Trợ Cho Việc Dùng Công Cụ
Thay vì phát triển vũ khí sinh học, cơ thể chúng ta đã tiến hóa để trở thành một "nền tảng" hoàn hảo cho việc chế tạo và sử dụng công cụ:
Dáng đi thẳng đứng: Đây là bước tiến hóa quan trọng nhất, giúp giải phóng đôi tay để chúng ta có thể cầm, nắm, và chế tạo công cụ.
Bàn tay khéo léo: Với ngón tay cái có thể đối ngón, bàn tay con người là một trong những cấu trúc linh hoạt nhất trong tự nhiên, cho phép chúng ta tạo ra từ những chiếc rìu đá thô sơ đến những vi mạch phức tạp.
Sức bền phi thường: Con người không thể chạy nhanh nhất, nhưng chúng ta có thể chạy bền nhất. Khả năng chạy đường dài cho phép tổ tiên chúng ta thực hiện chiến thuật "săn đuổi bền bỉ" (persistence hunting) – đuổi theo con mồi cho đến khi nó kiệt sức và gục ngã.
Trí thông minh và Hợp tác xã hội: Vũ khí vĩ đại nhất của chúng ta. Chúng ta có thể lên kế hoạch, đặt bẫy, phối hợp tấn công theo nhóm và truyền đạt kinh nghiệm cho thế hệ sau. Một người có thể yếu, nhưng một bộ lạc với giáo mác và lửa thì có thể hạ gục cả những con voi ma mút khổng lồ.
3. Cuộc Chiến "Công Bằng" Theo Luật Tự Nhiên
Chi Homo (tổ tiên của loài người) đã biết sử dụng lửa và công cụ đá từ hàng triệu năm trước, rất lâu trước khi Homo sapiens xuất hiện. Chúng ta đã tiến hóa song song với công nghệ của mình.
Vì vậy, trong một cuộc chiến "công bằng" theo luật của tự nhiên, nếu một con sư tử được phép dùng móng vuốt và răng nanh, thì con người phải được phép dùng ngọn giáo, cây cung, hay ngọn lửa. Khi đó, cán cân sức mạnh sẽ thay đổi hoàn toàn.
Kết luận: Con người không tiến hóa để chiến đấu một cách tệ hại. Chúng ta đã tiến hóa để trở thành những kẻ thống trị hành tinh bằng cách "thuê ngoài" sức mạnh của mình. Thay vì biến cơ thể thành vũ khí, chúng ta đã biến bộ não thành một nhà máy chế tạo vũ khí, cho phép chúng ta tạo ra những công cụ có thể đánh bại bất kỳ móng vuốt hay răng nanh nào của tự nhiên.
