Trong thế giới tự nhiên, có vô số những câu chuyện và lầm tưởng được truyền tai nhau, và một trong những lầm tưởng kỳ lạ và phổ biến nhất ở Việt Nam chính là việc loài rắn sinh con qua đường miệng. Hình ảnh một con rắn mẹ "ói" ra một đàn rắn con đã ăn sâu vào văn hóa dân gian. Tuy nhiên, sự thật khoa học lại hoàn toàn khác.
----o00o----
Câu trả lời dứt khoát là: KHÔNG, rắn hoàn toàn không sinh con bằng đường miệng.
Vậy chúng sinh sản như thế nào?
1. Hình Thức Phổ Biến Nhất: Đẻ Trứng (Oviparous)
Phần lớn các loài rắn trên thế giới là động vật đẻ trứng, tương tự như rùa, cá sấu và các loài chim.
- Cơ chế: Rắn mẹ sẽ đẻ trứng thông qua một lỗ duy nhất ở phần đuôi gọi là lỗ huyệt (cloaca). Đây là một cơ quan đa năng, vừa là đường thoát của chất thải, vừa là cơ quan sinh sản.
- Chăm sóc con non: Cách rắn mẹ chăm sóc trứng sau khi đẻ cũng rất đa dạng:
- Bỏ mặc: Rất nhiều loài rắn, bao gồm cả rắn hổ mang chúa, sau khi đẻ trứng vào một cái tổ an toàn, chúng sẽ bỏ đi và để mặc cho những quả trứng tự nở.
- Ấp trứng: Một số loài khác, điển hình là các loài trăn, lại thể hiện bản năng làm mẹ đáng kinh ngạc. Rắn mẹ sẽ cuộn tròn cơ thể quanh ổ trứng trong suốt nhiều tuần hoặc nhiều tháng. Bằng cách co thắt các cơ, nó có thể tạo ra nhiệt để sưởi ấm và giữ cho trứng có nhiệt độ ổn định, đồng thời bảo vệ chúng khỏi những kẻ săn mồi.
- Xây tổ: Một số loài rắn, như rắn hổ mang chúa, thậm chí còn có hành vi phức tạp là dùng cành cây và lá khô để xây tổ cho trứng, tương tự như các loài chim.
Tuy nhiên, dù chăm sóc kỹ lưỡng đến đâu, có một điểm chung là ngay khi những quả trứng có dấu hiệu sắp nở, bản năng làm cha mẹ của rắn sẽ kết thúc. Rắn mẹ sẽ rời khỏi tổ, để lại những con non mới nở phải tự sinh tồn một mình ngay từ những giây phút đầu tiên của cuộc đời.
2. Hình Thức Đặc Biệt: Đẻ Con (Ovoviviparous)
Điều này nói lên rằng, một số loài rắn, như rắn boa (trăn Nam Mỹ) và hầu hết các loài rắn biển, lại "đẻ con" thay vì đẻ trứng. Tuy nhiên, cơ chế này không giống như ở động vật có vú.
- Cơ chế: Thay vì đẻ trứng ra ngoài môi trường, rắn mẹ sẽ giữ lại trứng ở bên trong cơ thể. Rắn con sẽ phát triển bên trong quả trứng, nhận dinh dưỡng từ túi noãn hoàng. Khi chúng đã phát triển đầy đủ, trứng sẽ nở ngay bên trong lỗ huyệt của rắn mẹ, và sau đó rắn con sẽ được "sinh" ra ngoài.
- Khác biệt với động vật có vú: Điều này khác hoàn toàn với động vật có vú (viviparous) như con người. Động vật có vú không có trứng. Con non được kết nối trực tiếp với cơ thể mẹ thông qua nhau thai và nhận dinh dưỡng từ đó. Rắn "đẻ con" thực chất chỉ là "ấp trứng bên trong cơ thể".
Kết Luận: Dù là đẻ trứng hay "đẻ con", mọi quá trình sinh sản của loài rắn đều diễn ra thông qua lỗ huyệt ở phần đuôi. Chưa bao giờ, trong lịch sử khoa học, người ta ghi nhận được bất kỳ một con rắn hay sinh vật nào sinh sản bằng miệng của chúng.
Như cách nói hài hước mà bạn đã nêu: Bạn đã bao giờ nhìn thấy một người phụ nữ nôn ra một đứa trẻ chưa? Câu trả lời cho loài rắn cũng tương tự như vậy.
----o00o----
