Vào ngày này, ngày 25 tháng 6 năm 1946, bầu trời California đã chứng kiến một cảnh tượng vừa kỳ vĩ vừa xa lạ: một chiếc máy bay khổng lồ, không có thân, không có đuôi, trông như một chiếc boomerang khổng lồ lướt đi một cách duyên dáng. Đó là chuyến bay đầu tiên của Northrop XB-35 “Flying Wing”, một thiết kế đi trước thời đại hàng thập kỷ, một giấc mơ táo bạo của kỹ sư hàng không và là tiền thân của một trong những vũ khí đáng sợ nhất thế kỷ 21.
 |
| Hình ảnh: Northrop XB-35 42-13603 trong chuyến bay với chân vịt xoay đầu tiên. |
Tầm Nhìn Đi Trước Thời Đại Của Jack Northrop
Để hiểu được XB-35, người ta phải hiểu về John "Jack" Northrop, một trong những nhà tư tưởng lỗi lạc nhất lịch sử hàng không. Từ những năm 1920, Northrop đã bị ám ảnh bởi ý tưởng về một "cánh bay" thuần túy. Ông tin rằng thân và đuôi của máy bay truyền thống chỉ tạo ra lực cản không cần thiết (parasitic drag), làm lãng phí nhiên liệu và hạn chế tầm bay cũng như tải trọng.
Bằng cách loại bỏ chúng và tích hợp mọi thứ—phi hành đoàn, động cơ, nhiên liệu, và bom—vào bên trong một chiếc cánh duy nhất, ông có thể tạo ra một cỗ máy hiệu quả về mặt khí động học đến mức tối đa. XB-35 chính là đỉnh cao của tầm nhìn đó, một nỗ lực nhằm tạo ra một máy bay ném bom hạng nặng xuyên lục địa có thể tấn công kẻ thù từ xa mà không cần điểm dừng.
Chuyến Bay Đầu Tiên và Lời Hứa Hẹn
Vào buổi sáng định mệnh đó, phi công thử nghiệm Max R. Stanley và kỹ sư bay Dale Schroeder đã leo lên buồng lái của nguyên mẫu XB-35 mang số hiệu 42-13603. Họ cất cánh từ nhà máy của Northrop ở Hawthorne, California.
Dù sau này Stanley thừa nhận có một thoáng lo lắng khi máy bay tăng tốc trên đường băng, cảm giác đó nhanh chóng tan biến khi cỗ máy khổng lồ với sải cánh 172 feet (52.4 mét) nhấc mình lên không trung. Sau chuyến bay kéo dài 55 phút đến Sân bay Quân đội Muroc (nay là Căn cứ Không quân Edwards), Stanley đã nói một câu đơn giản nhưng đầy ý nghĩa: “Nó đã xử lý rất đẹp.”
Lời nói đó đã chứng minh khái niệm cơ bản của Jack Northrop là đúng: một chiếc cánh bay có thể bay ổn định và dễ điều khiển. Về lý thuyết, XB-35 là một kỳ quan:
- Vũ khí phòng thủ: Được lên kế hoạch trang bị tới 20 súng máy cỡ nòng .50-caliber đặt trong các tháp súng điều khiển từ xa.
- Tải trọng bom: Có khả năng mang một khối lượng bom khổng lồ lên tới 51.200 pound (hơn 23 tấn).
- Tầm bay và hiệu suất: Vượt trội so với các máy bay ném bom đương thời như B-29 Superfortress.
Những "Con Quỷ" Kỹ Thuật và Sự Sụp Đổ
Tuy nhiên, tầm nhìn thiên tài của Northrop đã vấp phải những giới hạn công nghệ của thời đại. Gót chân Achilles của XB-35 nằm ở hệ thống động cơ và chân vịt. Nó sử dụng bốn động cơ piston Pratt & Whitney R-4360 Wasp Major, mỗi động cơ lại quay một cặp chân vịt đồng trục quay ngược chiều nhau (contra-rotating propellers).
Hệ thống này cực kỳ phức tạp. Các hộp số cần thiết để vận hành các chân vịt này liên tục gặp sự cố, gây ra rung động nghiêm trọng và thường xuyên hỏng hóc. Những vấn đề cơ khí này nan giải đến mức chương trình liên tục bị đình trệ. Cuối cùng, chính Jack Northrop đã phải ra lệnh ngừng bay toàn bộ phi đội XB-35.
Giải pháp được đưa ra là loại bỏ động cơ piston và chuyển sang động cơ phản lực. Phiên bản này trở thành YB-49, trông còn tương lai hơn với tám động cơ phản lực. Tuy nhiên, việc chuyển đổi này lại tạo ra các vấn đề mới về sự mất ổn định khí động học ở tốc độ cao. Một vụ tai nạn thảm khốc của YB-49 vào năm 1948 đã cướp đi sinh mạng của phi công huyền thoại Glen Edwards, người mà sau này căn cứ không quân được đặt theo tên ông.
Cuối cùng, với những vấn đề kỹ thuật dai dẳng và sự thay đổi trong ưu tiên chiến lược của Không quân, toàn bộ chương trình "Cánh Bay" đã bị hủy bỏ vào tháng 8 năm 1949. Những nguyên mẫu còn lại đã bị tháo dỡ một cách lặng lẽ.
Di Sản Bất Tử: Từ XB-35 đến Oanh Tạc Cơ Tàng Hình B-2
Trong nhiều năm, câu chuyện về XB-35 và YB-49 được xem như một chương thất bại đầy bi tráng trong lịch sử hàng không. Nhưng thực tế, đó là một di sản đã được tái sinh.
Giấc mơ của Jack Northrop không hề sai; nó chỉ ra đời quá sớm. Các vấn đề về sự mất ổn định vốn có của thiết kế cánh bay chỉ có thể được giải quyết bằng các hệ thống điều khiển bay bằng máy tính (fly-by-wire) phức tạp—một công nghệ chưa tồn tại vào những năm 1940.
Gần 40 năm sau, Northrop Corporation (nay là Northrop Grumman) đã hồi sinh tầm nhìn của người sáng lập. Kết quả là sự ra đời của oanh tạc cơ tàng hình B-2 Spirit. Với hình dáng gần như y hệt những người tiền nhiệm của nó, B-2 đã chứng minh mọi lợi thế mà Jack Northrop đã hình dung: hiệu quả khí động học, tầm bay xa, tải trọng lớn và thêm một lợi ích bất ngờ mà Northrop có lẽ chỉ lờ mờ nhận ra - khả năng tàng hình vượt trội do không có các bề mặt thẳng đứng để phản xạ tín hiệu radar.
Vì vậy, chuyến bay đầu tiên của XB-35 vào ngày 25 tháng 6 năm 1946 không phải là khởi đầu của một ngõ cụt, mà là hạt giống cho tương lai. Nó là minh chứng cho một ý tưởng vĩ đại, một bài học về sự kiên trì và là lời khẳng định rằng đôi khi, một tầm nhìn phải đợi hàng thập kỷ để công nghệ có thể bắt kịp.
Thế Anh.
