(BlogTheanh) - Các dữ liệu khoa học mới nhất từ những tổ chức uy tín hàng đầu thế giới như Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Hoa Kỳ (NASA), Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Hoa Kỳ (NOAA) và Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu (IPCC) đều đưa ra một kết luận không thể chối cãi: mực nước biển trên toàn cầu đang ngày càng dâng cao và xu hướng này đang tăng tốc trong những thập kỷ gần đây.
Theo các quan sát từ vệ tinh và các trạm đo thủy triều trên khắp thế giới, mực nước biển trung bình toàn cầu đã tăng đáng kể trong suốt thế kỷ qua và đặc biệt là trong những năm gần đây. Các nhà khoa học chỉ ra hai nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng này, cả hai đều liên quan trực tiếp đến tình trạng nóng lên toàn cầu do hoạt động của con người:
Sự giãn nở vì nhiệt của nước biển: Khi nhiệt độ Trái Đất tăng, các đại dương hấp thụ một lượng lớn nhiệt dư thừa. Nước khi nóng lên sẽ giãn nở, chiếm nhiều thể tích hơn và do đó làm mực nước biển dâng lên.
Sự tan chảy của các dải băng và sông băng: Nhiệt độ tăng cao đang làm tan chảy các dải băng khổng lồ ở Greenland và Nam Cực, cũng như các sông băng trên các dãy núi khắp thế giới. Lượng nước tan chảy này đổ vào các đại dương, góp phần trực tiếp làm tăng mực nước biển.
Những con số biết nói:
Dữ liệu từ NASA cho thấy tốc độ dâng của mực nước biển đã tăng từ khoảng 1.7 mm/năm trong thế kỷ 20 lên hơn 4.3 mm/năm ở thời điểm hiện tại.
Chỉ trong giai đoạn từ năm 2022 đến 2023, mực nước biển đã dâng trung bình 7.6 mm, một con số cao đáng báo động, một phần do ảnh hưởng của hiện tượng El Niño kết hợp với xu hướng nóng lên lâu dài.
Kể từ năm 1993, mực nước biển toàn cầu đã dâng tổng cộng hơn 101 mm.
Dự báo cho tương lai và tác động đối với Việt Nam:
Các mô hình khí hậu của IPCC dự báo rằng nếu lượng khí thải nhà kính không giảm đáng kể, mực nước biển sẽ tiếp tục dâng cao trong nhiều thế kỷ tới. Các kịch bản dự báo cho thấy mực nước biển có thể dâng thêm vài chục centimet vào năm 2050 và có thể lên tới 1 mét hoặc hơn vào cuối thế kỷ này.
Đối với một quốc gia có đường bờ biển dài và nhiều vùng đất thấp như Việt Nam, đặc biệt là khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, nước biển dâng là một mối đe dọa nghiêm trọng. Nó có thể gây ra những tác động nặng nề như:
Gia tăng ngập lụt ở các khu vực ven biển và các thành phố lớn.
Xâm nhập mặn sâu hơn vào trong đất liền, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và nguồn nước ngọt.
Xói lở bờ biển, làm mất đất và cơ sở hạ tầng.
Tác động tiêu cực đến hệ sinh thái ven biển và đa dạng sinh học.
Giới khoa học toàn cầu nhấn mạnh rằng việc cắt giảm mạnh mẽ khí thải gây hiệu ứng nhà kính là biện pháp cấp bách và quan trọng nhất để làm chậm tốc độ dâng của mực nước biển và hạn chế những tác động thảm khốc trong tương lai. Đồng thời, các quốc gia cần xây dựng và thực hiện các kế hoạch thích ứng hiệu quả để bảo vệ người dân và các hoạt động kinh tế - xã hội trước những thay đổi không thể tránh khỏi.
